Rusya Merkez Bankası, petrol fiyatlarındaki düşüş ve yaptırımlar nedeniyle ülke ekonomisinin resesyona doğru sürüklenmesine müdahale etti. Banka  rublede görülen kayıpların önüne geçmek için politika faizini ani bir kararla yüzde 10.5'ten yüzde 17'ye yükseltti. Rusya Perşembe günü de faizi 1 puan artırmıştı.

REKOR FAİZ ARTIŞI YETMEDİ

Bankanın kararı sonrasında dolar karşısında yüzde 9 yükselişle açılan ruble, kısa süre sonra kazanımlarını azaltmasının ardından yeniden düşüşe geçti. Ruble dolar karşısında kayıplarını artırdı. Dolar/ruble paritesi ilk defa 80 seviyesini geçti. Böylece rublede yaşanan devalüasyon yüzde 100’ü aştı.

DAHA FAZLA ADIM GEREKLİ

Analistler Merkez Bankası’nın faiz kararını "doğru yönde atılmış bir karar" olarak değerlendirdiler ancak piyasaların büyük bir müdahale gibi daha fazla adım atılmasını beklediğini belirtiler.

Commerzbank analisti Simon Quijano-Evans, "Merkez Bankası'nın kredibilite sağlaması gerekiyor, bu da rubledeki volatiliteyi yatıştırmak için daha etkili girişimde bulunması anlamına geliyor" dedi.

YENİ ÖNLEMLER ALACAK

Rusya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Sergei Shvetsov, faiz artırımının ardından piyasalara istikrar kazandırmak için yeni önlemler alınacağını söyledi. Shvetsov, Rus döviz ve hisse piyasalarındaki durumu "kritik" olarak niteledi.

İHRACATÇININ PARASI ERİDİ

Türkiye ile Rusya arasında ihracat ülkelerin milli paraları üzerinden yapılıyor.  Türk ihracatçıları, genellikle yaş sebze ve meyve ürünlerini ruble üzerinden 2 veya 3 ay vadeli olarak Rusya'ya satıyor. Yılbaşında başında bir dolar 35 ruble civarındayken dün 80 seviyelerine çıktı. Bu durum 2-3 ay vadeli satış yapan ihracatçıların alacaklarını eritti. Rusya’da 3 ay önce 150 rubleye (5 dolar) pazarda satılan domatesin kilosu şimdi 3 dolara geriledi.

TURİZM VE GIDA TEHLİKEDE

Türkiye’nin ikinci büyük ticari ortağı Rusya’da yaşanan krizin, turizm sektörü ve ihracat yapan gıda üreticilerini olumsuz etkilemesinden endişe ediliyor. Bu ülkeye yapılan 1.3 milyar dolarlık gıda ihracatı tehlikeye girdi.  

Yine Rusya’dan Türkiye’ye giden turist sayısı 2013’te 4,3 milyonu buldu. 2014’te bu rakamın geçilmesi beklenirken, 2015 için belirsizlik sürüyor. Doların aşırı değerlenmesi nedeni ile yurtdışı erken rezervasyonlarda yüzde 40’lara varan daralma görülüyor.

TÜRKİYE'Yİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK

Fatih Üniversitesi Uluslararası Ticaret Bölüm Başkanı Doç. Dr. Osman Nuri Aras, Rusya’daki krizin Türkiye’yi olumsuz etkileyeceğini söyledi.
Aras şöyle konuştu: “Rusya'ya karşı yürütülen politikanın da etkisi ile petrol fiyatlarında meydana gelen sert düşüş, gelişmekte olan ve kırılganlık arz eden ülkelerin başında yer alan ve özellikle de petrole bağlı olan Rusya’yı olumsuz şekilde etkilemeye devam edecektir.
Petrolde düşüş beklentisi Rusya'nın yüksek faiz artışına rağmen rublenin dolar karşısında değer kaybı, petrolde düşüş beklentisinin ve siyasi kırılganlığa ilişkin riskin artacağına ilişkin beklentilerin yansıması anlamına geliyor.”

İHRACATIMIZI VURUR

Petrol fiyatlarındaki düşüşün Türk dış ticaretine pozitif yansımasının bir kısmının yükselen dolar TL kuru ile kaybedildiğini ifade eden Aras, “Dolar/Lira kurundaki yükselme ihracata ve nihayetinde dış ticarete ve ekonomik büyümeye, istihdama olumsuz etkide bulunacak ve olumsuza dönen makro ekonomik göstergeler daha da kötüleşecektir.

Bir yandan Rusya’nın faiz artışına gitmesi, diğer yandan faiz artırımına rağmen rublenin dolar karşısında değer kaybı da Türkiye’nin dış ticareti ve sermaye piyasası üzerinde olumsuz etkide bulunacaktır” diye konuştu.

MUSTAFA YAĞMURLU - BUGÜN GAZETESİ