Ancak en fakir yüzde 20'lik kesimde bu iki harcamanın toplam payı yüzde 61'i aştı. Sadece konut ve kira harcamasının payı yüzde 32,8 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Hanehalkı Tüketim Harcaması”yla ilgili 2014 yılı verilerini dün açıkladı. Sonuçlar, özellikle düşük gelirli; fakir kesimin harcamalarının büyük kısmını gıda ile konut ve kiraya ayırmak zorunda kaldığını bir kez daha ortaya koydu.

ULAŞTIRMA PAYI ARTIYOR
2014 yılı itibariyle Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 24,8’le konut ve kira alırken, bunu yüzde 19,7’si gıda ve alkolsüz içecekler izledi. En az payı ise yüzde 2,1 ile sağlık aldı. 2013 yılında ise bu oranlar yüzde 25, yüzde 19,9 ve yüzde 2,1 şeklindeydi. Ayrıca 2013 yılında yüzde 17,4 pay alan ulaştırma harcamaları 2014’te yüzde 17,8’e çıktı.

ZENGİNDEKİ PAYI YÜZDE 36,7
Harcamalara en fakirden en zengine doğru gelir grupları açısından bakarsak, çarpıcı sonuçlara ulaşıyoruz. Gelirden en az pay alan yüzde 20’lik grupta gıda harcamalarının payı yüzde 28,8, konut ve kiranın payı yüzde 32,8 oldu. Bu iki tür harcamanın toplam payı da yüzde 61,6. En çok pay alan (en zengin) yüzde 20’lik grupta ise gıdanın payı yüzde 15,1, konut ve kiranın payı yüzde 21,6 oldu. Bunların ikisinin toplamı yüzde 36,7 oldu.

EMEKLİNİN İŞİ DAHA ZOR
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları gıda harcamasına yüzde 18,3 pay ayırırken, emeklilik geliri olanların ayırdığı pay yüzde 24,2 oldu. Konut ve kiraya ayrılan payın en yüksek olduğu grup yüzde 34,2 ile temel gelir kaynağı diğer karşılıksız transfer geliri (dul, yetim, yaşlılık maaşı, yardım vb.) olanlar iken, yüzde 21,8 ile en düşük pay ayıranların temel gelir kaynağı müteşebbis geliri olan hanehalkları oldu.

EĞİTİMDE BÜYÜK FARK ORTAYA ÇIKTI
En fakir, gelirinin yüzde 8,8’ini ulaştırmaya harcarken, bu en zenginde yüzde 21,9’a çıkıyor. Eğitimde de çarpıcı farklılık var. En fakirde eğitimin payı yüzde 0,6 olurken, bu en zenginde yüzde 4,2’ye ulaşıyor. Bu oran genel ortalamada ise yüzde 2,4 düzeyinde.

ORTALAMA HARCAMA 2 BİN 848 LİRAYA ÇIKTI
Hanehalkı başına aylık ortalama tüketim harcaması 2013 yılında 2 bin 572 lirayken 2014 yılında 2 bin 848 lira olarak tahmin edildi. 2014 yılında ortalama gıda harcaması 561 lira, konut ve kira harcaması ise 705 lira oldu. Ulaştırmaya ise 507 lira harcadık.

FAKİRİN GELİRİ 1407 LİRA
Ayrıca TÜİK’in hesaplamalarına göre en fakir yüzde 20’lik kesimin en yüksek aylık ortalama geliri 1407 lira olurken, en zengin yüzde 20’lik kesimin en düşük ortalama hane geliri ise 4 bin 193 lira düzeyinde. Bu rakamlar 2013 yılında en fakir için 1283, en zengin için 3 bin 706 liraydı.

Kaynak: Bugün Gazetesi