Akaryakıt düşüyor, ulaşım ücretleri neden düşmüyor?

Hazirandan bu yana petrolün varil fiyatı yüzde 45 düşerken, Türkiye’de akaryakıt yüzde 15 ucuzladı. Buna rağmen belediyeler ve otobüs firmaları bilet fiyatlarında indirime gitmiyor.

Ham pet­ro­lün va­ril fi­ya­tı 63 do­lar se­vi­ye­si­ne ine­rek, son 5.5 yı­lın di­bi­ni gör­dü. Ha­zi­ran ayın­da 116 do­la­rı gö­ren pet­rol fi­ya­tı, aralıkta 63 do­lar se­vi­ye­si­ne ge­ri­le­ye­rek, yak­la­şık yüz­de 45 düş­tü. Bu du­rum ben­zin ve ma­zot fi­yat­la­rı­na ay­nen yan­sı­ma­sa da, Ha­zi­ran ayın­dan bu ya­na ben­zin or­ta­la­ma yüz­de 15 ucuz­la­dı. Şe­hir­le­ra­ra­sı ula­şım­da ter­cih edi­len mo­to­rin fi­ya­tı da ha­zi­ran ayın­dan bu ya­na yüz­de 13 ucuz­la­dı. Bu­na kar­şı­lık bu du­rum ha­len şe­hir içi ve şe­hir­le­ra­ra­sı bi­let fi­yat­la­rı­na yan­sı­ma­dı. ZAM VAR İNDİRİM YOK Ana ma­li­yet ka­le­mi pet­rol olan ula­şım sek­tör­le­ri, pet­rol fi­yat­la­rı­nın art­ma­sı ne­de­niy­le bi­let fi­yat­la­rı­nı ar­tı­rır­ken, ay­nı sek­tör­ler pet­rol fi­yat­la­rı­nın düş­me­si ile bi­let fi­yat­la­rı­nı in­dir­mi­yor. Özel­lik­le An­ka­ra ve İs­tan­bu­l’­da şe­hir içi ula­şı­ma, tam da pet­rol fi­yat­la­rın düş­me­ye baş­la­dı­ğı yaz ay­la­rın­da zam ya­pıl­ma­sı, va­tan­da­şa yük ge­ti­rir­ken, be­le­di­ye­le­re çif­te ka­zanç sağ­la­mış ol­du. ŞEHİR İÇİ ULAŞIMA ZAM! An­ka­ra­’da top­lu ula­şı­ma ha­zi­ran ayın­da yüz­de 15 zam ya­pı­lır­ken, İs­tan­bu­l’­da ise yüz­de 10 zam ya­pıl­mış­tı. Bu zam­mın üs­tü­ne bir de pet­rol fi­yat­la­rı dü­şün­ce, ma­li­yet ile fi­yat ara­sın­da­ki ma­kas iyi­den iyi­ye açıl­dı. Pet­rol ve akar­ya­kıt fi­yat­la­rın­da­ki dü­şü­şe rağ­men ka­sım so­nun­da An­ka­ra­’da tak­si fi­yat­la­rı­na da yüz­de 10 zam ya­pıl­dı. Bu­na gö­re ön­ce­den An­ka­ra­’da 2.70 ku­ruş olan tak­si­met­re­nin açı­lış fi­ya­tı 3.10 ku­ru­şa yük­sel­di. Ki­lo­met­re­de ise ön­ce­den 2.40 ku­ruş olan fi­yat 2.70’e, sa­at üc­re­ti ise 24 li­ra­ya çık­tı. Geç­ti­ği­miz ha­zi­ran ayın­da şe­hir­le­ra­ra­sı oto­büs bi­le­ti fi­yat­la­rı­na da yüz­de 15 zam gel­miş­ti. O ta­rih­ten bu ya­na akar­ya­kıt­ta yüz­de 15’lik in­di­ri­me rağ­men, bi­let fi­yat­la­rın­da in­di­rim ol­ma­dı. Böy­le­lik­le as­lın­da bi­let fi­yat­la­rın­da Ha­zi­ra­n’­dan bu ya­na oto­büs fir­ma­la­rı­nın kâ­rı yüz­de 30’u bul­du! İn­di­rim hak­kın­da gö­rüş­le­ri­ni al­mak is­te­di­ği­miz Tür­ki­ye Oto­büs­çü­ler Fe­de­ras­yo­nu (TO­FED) Başkanı yurtdışında olduğu için  gö­rüş ver­medi. HÜKÜMET ULAŞIM TEKELLERİRLE İŞBİRLİĞİ YAPIYOR Konuyu değerlendiren Tüketici Hakları Derneği (THD) Başkanı Turhan Çakar, “Petrole zam gelince her şeye zam geliyor. Şimdi petrol fiyatları yüzde 45 düştü ama hâlâ ulaşımda bir indirim göremiyoruz. Hükümet vergiden olmak istemiyor bu yüzden ulaşım tekelleriyle işbirliği yapıyor” dedi. Çakar, yöneticilerin bir an evvel bu haksızlığa dur demesi gerektiğini vurguladı. UÇAKTA İNDİRİM BEKLENTİSİ Öte yan­dan, Ulus­la­ra­ra­sı Ha­va Ta­şı­ma­cı­lı­ğı Bir­li­ği, pet­rol­de­ki dü­şüş se­be­biy­le, 2015'te uçak bi­le­ti fi­yat­la­rı­nın ön­ce­ki yı­la gö­re yüz­de 5.1 ci­va­rın­da da­ha dü­şük ola­ca­ğı­nı du­yur­du. Bir­lik, akar­ya­kıt fi­yat­la­rı­nın ucuz­la­ma­sı ve kü­re­sel bü­yü­me­nin hız­lan­ma­sı ne­de­niy­le bi­let fi­yat­la­rı­nın da­ha dü­şük ol­ma­sı­nı bek­le­dik­le­ri­ni açık­la­dı. Bu du­ru­mun Tür­ki­ye­’ye na­sıl yan­sı­ya­ca­ğı ise şim­di­lik bi­lin­mi­yor. DEVLET HAVAYOLUNU DESTEKLİYOR Da­ha ön­ce ko­nuy­la il­gi­li ba­sı­na açık­la­ma ya­pan Trab­zon Oto­büs­çü­ler Der­nek Baş­ka­nı Or­han Sun­gur, va­tan­da­şın bi­let fi­yat­la­rın­da in­di­rim bek­le­me­me­si ge­rek­ti­ği­ni be­lir­te­rek, şun­la­rı söy­le­miş­ti: “Pet­rol fi­yat­la­rı dün­ya­da çok düş­tü ama Tür­ki­ye­’de ma­ale­sef is­te­ni­len dü­zey­de düş­me­di. Dev­let uçak­la­rı teş­vik edi­yor ama bi­ze des­tek ver­mi­yor. Va­tan­daş­lar es­ki­ye gö­re ula­şım­da da­ha çok uçak­la­rı ter­cih edi­yor çün­kü dev­let uçak­la­rı des­tek­li­yor. On­lar çok ucu­za akar­ya­kıt alı­yor­lar. Oto­büs­çü­ler gi­bi pa­ha­lı ya­kıt al­sa­lar bu ka­dar ucu­za bi­let ke­se­mez­ler.” Sümeyra KIRCA- BUGÜN GAZETESİ